Marsyas Yunan mitolojisinde bilinen ünlü bir Satyr’dir. Marsyas’ın annesi Armoni’yi icat ettiği söylenen Hyagnis, babası ise kimi kaynaklara göre Oegrus kimi kaynaklara göre ise Olympos’tur. Marsyas kavalın bulucusu olarak bilinmektedir, ancak kavalı asıl bulanın Athena olduğu hakkında bir efsane mevcuttur. Günlerden bir gün Athena kendi icat ettiği kavalı çalarken bir derenin suyundan kendi suratına bakmıştır. Kendisini kaval çalarken çok çirkin bulan tanrıça bir anlık sinirle kavalı yere atıp bulunduğu yerden uzaklaşmıştır. Bu efsanenin bir diğer anlatısında ise tanrıça Heraile Afrodit, Athena’nın kaval çalarken oluşan surat ifadesiyle dalga geçmiştir ve Athena derede kendisine bakarak sinirlenip kavalını yere atmıştır. Daha sonra ise bu kavalı bulacak kişiyi lanetleyerek en büyük cezalar ile karşılaşması üzerine ant içmiştir.
Marsyas’ta tüm olanlardan bihaber kavalı tesadüfen bulmuş ve güzel güzel çalmaya başlamıştır. Zaten müzisyen bir anadan gelen Marsyas kaval çalmada kendisini oldukça geliştirmiştir. Tüm duyanları kendinden geçiren kavalının sesine o kadar güveniyormuş ki yeryüzündeki en güzel sesin kavalından çıkan ses olduğunu iddia etmeye başlamıştır. Hatta bir süre sonra kavalından çıkan sesin Apollon’un lirinin bile çıkaramayacağını söyleyerek müziğin tanrısına meydan okumuştur. Apollon bu meydan okumayı kabul ederek sadece bir şart koşmuştur. O şart ise kim yenerse, yenilene istediğini yapacak olması şartıdır. Yarışmanın yargıcı olarak günümüzde Bozdağ olarak bilinen Tmolos dağının tanrısı seçilerek, yarışma başlamıştır. İlk tur sonucunda kimin kazandığına dair bir sonuca varılamamış ikinci tura geçilmiştir. İkinci turda Apollon, Marsyas’a elindeki enstrümanı ters çalabilmesi üzerine meydan okumuştur. Apollon lirini ters bir şekilde gayet güzel çalmıştır. Ancak Marsyas ters kavalından hiçbir şekilde ses çıkaramayarak yarışmayı kaybetmiştir. Frigya kralı Midas araya girerek kavalın, lirden daha güzel ses çıkardığını söylemiş ve bunun sonucunda Apollon, Midas’ın kulaklarını eşek kulağına dönüştürmüştür. Daha sonra ise Marsyas’ı bir ağaca bağlayarak derisini yüzmüş ve zavallı Marsyas’ın oracıkta ölmesine sebep olmuştur.
Apollon bir anlık öfkeyle yaptığı bu vahşete daha sonra pişman olarak lirini kırmıştır ve Marsyas’ı bir Irmağa dönüştürmüştür. Bu ırmak günümüzde Muğla ve Aydın il sınırları içerisinde Büyük Menderes Nehrine dökülen, Çine Çayı’dır. Yarışma ise ise Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesinde yer alan, yine Büyük Menderes Nehri’nin kaynaklarından birisini oluşturan Apameia yani günümüzdeki ismiyle Suçıkan mevkiinde gerçekleştiği ve Marsyas’ın derisinin burada yüzüldüğü söylenmektedir. Bu sebepten dolayı 2016 yılında Dinar, Suçıkan’a kaval çalan Maryas heykeli dikilmiştir ve günümüzde sergilenmektedir.
7
KAYNAKÇA:
Erhat, Azra, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitapevi, İstanbul, Türkiye, 1972 Cömert,
Bedrettin, Giotto’nun Sanatı, De Ki Yayınları, Ankara, Türkiye, 2007 Sears,
Kathleen, Mitoloji 101 (çev. Ekin Duru), Say Yayınları, Ankara, Türkiye, 2014
İlgili İçerik: Zeus: Tanrıların En Kudretlisi ve En Çapkını
İlgili İçerik: Davud ve Golyat'ın Hikayesi
İlgili İçerik: Yıldırım Tanrısı Thor Kimdir? Ne Tanrısı? Özellikleri Neler?
