Günümüzde insanlar tarafından oldukça ilgi gören, filmlere, tiyatro oyunlarına, şarkılara, video oyunlarına, edebiyata ve çeşitli sanat eserlerine ilham kaynağı olan mitolojik efsaneler aslında bir hikayeden ibaret değildir. Mitoloji, çeşitli toplumların, kültürlerinin oluşmasında önemli rol oynayan bir unsurdur.
Mitoloji Nedir?
Mitoloji sözcüğünün kökeni Antik Yunan’a dayanır. Mitoloji sözcüğü “mythos” ve “logos” sözcüklerinin birleşiminden oluşmaktadır. “Mythos” söylenen, duyulan söz anlamına gelirken, “logos” sözcüğü ise söz, bilim anlamına gelmektedir. Mitler, ilkel zamanlarda yaşamış kavimlerin kafalarında oluşturduğu, evrenin, insanların ve diğer canlıların yaratılışı, doğa olayları gibi ya da insanlığa ait düşünce, rüya, aşk, nefret, iyilik ve kötülük gibi kavramların nasıl oluştuğunu sorgulamasıyla oluşan, varoluşsal soruları cevaplama amacıyla oluşturulmuş söylenceler olarak bilinir. Mythos ve logosun birleşmesi ile oluşan mitoloji kelimesi ise “söylence bilim” olarak kabul edilir. Mitoloji, geçmiş zamanlarda farklı kültürlerin kendilerince oluşturduğu söylenceleri ve kavimlerin bu söylencelere zamanla kutsal anlamlar yükleyip, ibadet ettikleri inanç sistemlerini araştıran bir bilim dalıdır. Söylenceler Antik Çağ’dan günümüze halk arasında ağızdan ağıza dolaşarak ve çeşitli ozanlar, tarihçiler ve gezginlerin eserleriyle gelmeyi başarabilmiştir. Aynı zamanda arkeolojik buluntuların ve sanat eserlerinin de bu sürece katkısı çok büyüktür.
Bu söylencelerin gerçekten yaşanıp yaşanmadığı yeterli kanıtlar olmadığından dolayı belirsizdir. Ancak eski kavimler için oldukça önemli yere sahip söylenceler bütünün oluşturduğu inanışın günümüze etkisi oldukça fazladır. Yunan, Roma, Mısır ve İskandinav mitolojileri günümüzde en bilinen ve en çok ilham alınan mitolojilerin başında gelir. Bu mitolojilerin yanı sıra Sümer, Babil, Türk, Çin, Japon ve Afrika mitolojileri gibi hemen hemen her toplumun kendisine ait inanışlarını ve söylencelerini içerisinde barındıran çeşitli mitolojiler mevcuttur. Ayrıca farklı kültürlerin söylenceleri birbirleri arasında sıklıkla benzerlik gösterebilmektedir.
Mitolojik efsaneler sadece sıradan bir hikaye olarak okunmamalı, içerisindeki olaydan ders çıkarılmalıdır. Bunu yapmamız için bu söylencelerin bulunduğu inanışa sahip olmamız gerekmez. Gerek günümüz dinlerinde, gerekse geçmiş inanışlarda anlatılan bu efsanelerde, iyi olan şeyleri benimseyip uygulamak insanlık açısından iyi olacak ve dünyamızı daha yaşanabilir bir yer kılacaktır.
Ben Mehmet Emre İnal olarak HØGHHEIM Blog’ta sizlere çeşitli mitolojiler hakkında bilgiler ve efsaneler aktaracağım. Bu efsanelerden ders çıkarmanız ve iyi kısımları benimseyip, uygulamanız dileğiyle!
İlgili İçerik: Yunan Mitolojisinin 12 Olimposlusu!
KAYNAKÇA:
Erhat, Azra, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitapevi, İstanbul, Türkiye, 1972
MEHMET EMRE İNAL