Leonardo da Vinci'nin dört kadın portresinden biri olan Kakımlı Kadın yıllarca Mona Lisa'nın gölgesinde günümüze kadar gelmiştir. Ancak eser hala bir başyapıt olarak görülüyor. Peki Kakımlı Kadın kimdir? Özellikleri nelerdir? İşte bu eserin bilinen tüm detayları bu haftaki yazımızda.
Kakımlı Kadın Nerede Sergileniyor?
1489-1490 yılları arasında yapıldığı tahmin edilen eser, 54,8 x 40,3 cm boyutlarında bir ahşap panel üzerine yağlı boya ile yapılmıştır ve günümüzde Polonya, Krakow'daki Czartoryski Müzesi'nde sergilenmektedir.
Leonardo da Vinci'nin Milano Dükü Lodovico Sforza'nın hizmetinde olduğu zaman resmettiği bu eserdeki kişinin o zaman henüz 16 yaşında olan Cecilia Gallerani’dir ve aynı zamanda dükün de metresi olduğu söylenmektedir. Sforza'nın Cecilia'ya bir takıntısı olduğu kesin. Çünkü kendisi gibi soylu bir aileden gelmeyen Cecilia'yı çok sevmiş ve ondan metresi olmasını istemişti. Cecilia da nişanlanmak üzereyken nişanı atmış ve Sforza'ya gitmiş, Milano Dükü'ne bir de çocuk doğurmuştu. Cecilia, iyi bir eğitime sahipti ve şiire çok meraklıydı. Muhtemelen bu özellikleriyle de bir sanat koruyucusu olan Sforza'nın dikkatini çekmeyi başarmıştı. Ancak Sforza onunla evlenmemiş ve soylu bir kadın ile evlenmeyi tercih etmişti. Leonardo da Vinci, bu eseri ise muhtemelen emrinde çalıştığı Sforza'nın isteği üzerine yapmıştı. Cecilia'nın bu eserde ise elinde kakım tuttuğu görülüyor.
"Kakım"ın Gizemi
Bu arada bu hayvan seçiminde de ilginç bir detay bulunuyor. Kakım Yunanca "galee" demek. Bu yüzden Cecilia "Gallerani"nin soyadıyla bir kelime oyunu yapılmış olduğu tahmin ediliyor ve bu yüzden bu hayvanın seçildiği söyleniyor.
Ayrıca kakımlar doğum ve hamilelik sembolüdürler. Bu yüzden Cecilia’nın resim yapıldığı dönemde şefkatli bir şekilde tıpkı bebek tutar gibi kucağında tuttuğu kakımın, bebeği ya da hamileliği sembolize ettiği düşünülmekte...
Bu Leonardo da Vinci resmi, 54,8 x 40,3 cm boyutlarında bir ahşap panel üzerine yağlı boya ile yapılmıştır. Portre karanlık bir arka plan gösteriyor. Resmin rötuşları yapıldı, bunlardan biri, Gallerani’nin saç rengiyle eşleşmesi için eskisi kadar şeffaf görünmeyecek şekilde yapılmış elbiseydi. Diğer rötuşlar, Gallerani'nin saçlarının kadının çenesine kadar uzanmasını içerir. Ermine Hanımının röntgeni arka planda bir kapının resmini gösteriyor.
Ufak Rötuşlar Yapıldı
Kakımlı Kadın eserinin, arka planı maalesef yapıldıktan sonra hasar görmüş ve 17. yüzyılda restore edilip günümüzdeki haline kavuşmuştur. Sadece arka planda değil resmin tamamında, üzerinde oynamalar yapılmış alanlar bulunmaktadır. Örneğin; figürün elbisesinde, başındaki transparan tülde ve parmaklarının arasındaki gölgelerde de yeni dokunuşlar yapılmıştır.
Figürün vücudunun dörtte üçünü gördüğümüz 'contrapposto' tarzında bir portre. Gövdesi bizim bakış açımıza göre sola başı ise sağa bakıyor. Biz Cecilia'nın yüzünün sağ tarafını net bir şekilde görebiliyoruz. Sanki figür hareket ediyormuş gibi gözüküyor.
Cecilia'nın saçları ise coazone modelindedir. Yani saç ikiye ayrılıp çenenin altında birleştirilmiş, geride de uzun bir örgü yapılmıştır. Başında ise sarı ve siyah bantlar ile sabitlenmiş bir tülbent bulunmaktadır. Boynunda gördüğümüz boncuklu siyah kolye ise Cecilia'nın bembeyaz teni ile bir zıtlık oluşturur, aynı zamanda figüre estetik bir görüntü de kazandırmaktadır.
Sfumato Tekniği Kullanıldı
Eserin teknik açıdan en önemli özelliklerinden biri Mona Lisa'da da kullanılan "Sfumato tekniği". Keskin hatları yumuşak hale getirmek için yapılan bu uygulama ile resimde sisli ve puslu, mistik bir hava yakalamayı başarır.
"Kakımlı Kadın" Neden Bu Kadar Önemli?
Layer Amplification Method (LAM) sayesinde, resimdeki kakımın en başından beri resmin bir parçası olmadığı anlaşılmıştır.
Bu nasıl mümkün olabilir?
Bu yöntem, farklı boya katmanları arasında gezinme fırsatı verir.
Görünüşe göre Leonardo fikrini birkaç kez değiştirdi:
- Önce Cecilia'yı hayvan olmadan resmetti,
- sonra gri kürklü bir kakım ekledi,
- en sonunda ise şeklini ve rengini değiştirdi.
Bu portre, nedenlerle dünyanın en önemli resimlerinden biridir:
-
Leonardo da Vinci'nin yaptığı dört kadın portresinden biridir.
-
Resim, aradan 500 yıl geçmesine rağmen hala mükemmel durumda.
-
Bazı sanat tarihçilerine göre bu, dünyadaki modern çağların ilk portresidir.
-
Portre, Leonardo'nun bireysel resim tarzının ve onun eşsiz ışık ve gölge geçişinin harika bir örneğidir.
-
Sadece güzelliğini değil, kişiliğini ve aklını da gösteren bir kadının ilk rönesans tablosudur.
-
Modelin dönüşü ve bakışlarını hareket ettirme yanılsaması sayesinde, durağan duruşuna rağmen resim oldukça dinamik görünüyor.
